قسمت اول: قیمت گذاری آثار هنری
قبل از شروع بحث باید متذکر شد که بحث بازار آثار هنری از کیفیت آنها مجزاست؛ برای تصدیق این حرف می‌توان به تاریخ فروش آثار رجوع کرد. بسیاری از آثار که به سختی می‌توان به آن "آثار هنری" گفت، با قیمت‌های بسیار بالا به فروش رسیده‌اند و بسیاری دیگر که ارزش خیلی زیادی داشته‌اند، هرگز فروخته نشدند. نوشتار پیش‌رو نیز که توسط کارشناس فروش و بازاریابی آرتیبیشن نوشته شده، با دیدی تجاری و نگاهی اقتصادی به اثرهنری است.
همچنین تمرکز بحث بیشتر حول فروش تابلو نقاشی و نقاشیخطِ هنرمندان جوان شکل گرفته است هنرمندان با تجربه که به موفقیت رسیده‌اند، این مسیر را از بین هزاران هنرمند دیگر که رشتۀ فوق‌العاده‌ای را به دلیل عدم فروش رها کرده‌اند از پیش طی کرده‌اند و این قوانین نانوشته را به شکل مقاله در زیر خواهید خواند، دیگر برای آنها معنی ندارد. به طوری که دیگر آنها خود و یا مشاورانشان قوانین را برای آثار خود ایجاد می‌کنند.
برای شروع بحث سوالات مهمی را پیش‌رو داریم از جمله: چگونه در فروش تابلوهای نقاشی و نقاشیخط خود موفق باشیم؟
با تکیه بر تجربیات قبلی در فروش نقاشی و نقاشیخط در آرتیبیشن، برای فروش تابلو و آثار هنری به طورکلی می‌توان به چند نکتۀ اساسی دقت کرد که در ادامه همۀ موارد را با مثال‌هایی از تجربۀ آرتیبیشن توضیح داده می‌شود.
قیمت گذاری اثر هنری
دکوراتیو بودن اثر
اندازه تابلو
متریال اثر
پرزنت یا شیوۀ ارائۀ اثر
پروفایل کامل
به روز رسانی
قیمت‌گذاری آثار هنری:
به قیمت آثار مشابه دقت کنید.
این موضوعیست که در علم مارکتینگ به آن می گویند: Competitive Pricing Analysis باز هم تاکید می کنم دراینجا باید بحث فروش و اقتصاد هنر را جدا از ارزش اثر هنری بدانید. اگرچنین نباشد، شاید گفته شود اثر من با دیگر آثار قابل مقایسه نیست و هرکس هنر خودش را دارد. اما واقعیت این است که خریدار اثرهنری قیمت هنر شما را با قیمت آثار دیگر به سادگی در صفحۀ خرید آرتیبیشن و با گذاشتن چند فیلتر مقایسه می‌کند. نگاه خریدار با هنرمند متفاوت است. اگر هنرمندی نگاه خریدارها را درک کند در فروش قطعا موفق خواهد بود به طور مثال اگر به تابلوهای نقاشیخط بهنام قاسمی در آرتیبیشن نگاهی بیندازیم، او با قیمت‌گذاری هوشمندانۀ خود تا به حال 5 اثر از 660 هزار تومان تا 3.5 میلیون تومان را به فروش رسانده است. او دقیقا می‌داند که یک تابلوی نقاشیخط زیبا از یکی از هنرمندان معروف و با تجربۀ آرتیبیشن با ابعاد 120 در 120، به ارزش 5 میلیون تومان است و با توجه به تجربۀ بیشتر آن هنرمند و شناخت بهتر خریداران از آثار آن هنرمند، او بایستی تابلوی 100 در 140 خود را ارزانتر و به قیمت سه و نیم میلیون تومان برای فروش بگذارد. قطعا اگر او قیمت اثرش را 5 میلیون قرار می‌داد احتمال فروش اثر توسط خریدار کمتر بود.
از قیمت‌های پایین نترسید!
هیچ هنرمندی با قیمت‌های بالا شروع به فروش آثارش نکرده است! حتی سهراب سپهری به عنوان هنرمندی که امروز گرانترین آثار هنری را در بازار ایران دارد. اگر از ابتدا آثار او فرخته نمیشد و دست خریداران و کلکتورها نمی‌چرخید و دیده نمیشد چگونه آثارش دیده می‌شدند و قیمتشان بالا می رفت؟ باز هم اگر بخواهیم از بهنام قاسمی مثالی در این مورد بزنیم او اولین اثرش را سه سال پیش در آرتیبیشن و با قیمت 660 هزار تومان فروخت! خریدار او نیز یک کلکتور حرفه‌ای بود. اکنون همان تابلو به راحتی 3 برابر این قیمت فروش می‌رسد و این تنها به این دلیل است که تابلو و تابلوهای نقاشیخط اینچنینی را بهنام قاسمی پیش از این توانسته با قیمت پایین به فروش برساند. پس قرار نیست اگر اثری را به قیمت پایین فروختید، مجبور باشید تمام تابلوهای دیگر خود را به همان قیمت بفروشید. بدانید در ذات هنر و اقتصاد هنر رشد وجود دارد. برای پیشرفت باید فروخت در غیر این صورت از دیدن تابلویتان در خانه ی خودتان خسته می‌شوید.
از تخفیف‌های مقطعی استفاده کنید.
تخفیف‌های مقطعی یا در علم بازاریابی promotion به عنوان یکی از اهرم‌های مهم بازاریابی مطرح هستند. در اینجا دو روش را به شما پیشنهاد میکنم. اگر به هر دلیلی تمایل دارید در مقطع زمانی خاص آثار خود را سریع به فروش برسانید به آرتیبیشن اطلاع دهید و نگران پایین آمدن قیمت آثار خود نباشید؛ فروش مقطعی آثار شما با قیمت پایین لطمه‌ای به قیمت سایر تابلوهای شما نمی‌زند. آرتیبیشن در این مواقع معاملات دوسربرد خوبی انجام می‌دهد.
راه دوم این است که آثار خود را در سایت آرتیبیشن ویرایش کنید و برای آن ها تخفیف بگذارید در این مورد قیمت اصلی آثارتان نشان داده می‌شود و تخفیف هم درج می‌شود، 20 تا 30 درصد تخفیف لطمه‌ای به درآمد شما از فروش نمی‌زند اما به صورت خودکار آنها در جست وجوهای آرتیبیشن بهتر نمایش داده میشوند و اغلب در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشته خواهند شد و در نهایت احتمال فروش این آثار تخفیف خورده آنقدر بالا می‌رود که تخفیف را پوشش می‌دهد.
تابلوهای قدیمی خود را ارزانتر قیمت‌گذاری کنید.
مهارت شما در خلق آثار هنری به مرور بیشتر می‌شود و همچنین سلیقۀ بازار نیز تغییر می‌کند. لزومی ندارد قیمت تمام آثارتان که در ابعاد یکسان هستند یکی باشند اما نباید اختلاف قیمت نیز چشمگیر باشد. به طور مثال اگر قیمت یک اثر 100 در 100 سانتیمتریِ شما 3 میلیون است نباید قیمت اثری با اندازه و کار مشابه را بالاتر از 5 میلیون یا پایین‌تر از 1 میلیون تومان قرار داد. اما با توجه به تاریخ خلق اثر و المان‌های دیگر که به آنها اشاره خواهد شد توصیه می‌شود این عمل صورت پذیرد.
با راه‌های عجیب قیمت‌گذاری نکنید!
بارها جملات زیر را وقتی از هنرمندان درخواست کرده‌ام تا در قیمت آثار خود تجدیدنظر کنند، شنیده‌ام:
قیمت آثار من در گالری هم همین بوده است. و بازهم چون می‌دانم قیمت آثارشان درست نیست می‌پرسم در آن گالری فروش هم داشتید؟ اغلب می‌گویند خیر. پس باید دانست قیمت اشتباهی در نظر گرفته شده است. یا بعضی می‌گویند:
برای این اثر یک ماه وقت گذاشتم.
به این افراد نیز می‌گویم: شما هنرمند هستید. برای هنر خود ارزش قائل باشید و آن را با کارمزد مقایسه نکنید. هنر را نمی‌توان ساعتی حساب کرد.
ارزش هنر من بیشتر از این حرفهاست. پاسخ این افراد هم این است که حرف شما کاملا درست است اما بحث اقتصاد هنر از ارزش هنری جداست. اگر می‌خواهید از آثارهنری خود درآمدزایی کنید باید با قواعد این بازی نیز آشنا باشید.
بنابراین خلاصه‌ای از مواردی که برای قیمت‌گذاری ذکر شد را به هنرمندان جوان پیشنهاد میکنم:
آثار خود را با دیگر آثار از نگاه خریداران مختلف مقایسه کنید.
حتما از کارشناسان کمک بگیرید؛ کارشناسان آرتیبیشن نیز در این مورد به شما کمک خواهند کرد.
از قیمت‌های پایین برای فروش ابتدایی آثارتان نترسید و از تخفیف به‌عنوان ابزاری برای بازاریابی در دوره‌های مختلف استفاده کنید.